Miyom Neden Olur

Konu Başlıkları | İçindekiler

Miyom Neden Olur?

Miyomlar, kadınlarda en sık görülen iyi huylu tümörlerden biridir ve rahim düz kaslarından gelişir. Tıbbi literatürde “uterin fibroid” veya “leiomyoma” olarak adlandırılan miyomlar, her yaş grubunda görülebilse de özellikle doğurganlık dönemindeki kadınlarda daha yaygındır. Çoğu zaman belirti vermeyen miyomlar bazı kadınlarda ağrı, kanama, bası semptomları veya hamilelikle ilgili sorunlara yol açabilir. Miyomların oluşum nedeni tamamen çözümlenmemiş olsa da günümüzde bilimsel araştırmalar birçok faktörün bu duruma katkı sağladığını göstermektedir.

Kadın hastalıkları ve doğum uzmanı Op. Dr. Öznur Dündar Akın, miyomların oluşumunda genetik yapı, hormonlar, yaşam tarzı ve çevresel etkenlerin birlikte rol oynadığını belirtmekte ve doğru değerlendirme ile her kadına uygun tedavi planının yapılması gerektiğini vurgulamaktadır.

Bu kapsamlı makalede miyomların neden oluştuğu, etkileyen faktörler, mekanizmalar ve risk artırıcı durumlar tüm detaylarıyla ele alınmaktadır.

Miyom Nedir?

Miyomlar, rahmin kas tabakasında gelişen iyi huylu kitlelerdir. Rahim duvarı kalınlaştıkça veya iç kısımda büyümeye başladıkça farklı belirtilere yol açabilir.
Miyomlar kanser değildir ve çoğu zaman yaşamı tehdit etmez.

Miyomlar Neden Önemlidir?

• Adet düzensizliği yapabilir.
• Kasık ve karın bölgesinde ağrıya neden olabilir.
• Gebelik sürecini etkileyebilir.
• İdrar ve bağırsak fonksiyonlarını etkileyebilir.

Bu nedenle miyomların neden oluştuğunu anlamak tedavi açısından kritik öneme sahiptir.

Miyomların Oluşum Mekanizması

Bilimsel araştırmalar miyomların oluşumunda birkaç temel mekanizmanın rol oynadığını göstermektedir.

Östrojen ve Progesteron Hormonu Etkisi

Kadınlık hormonları olan östrojen ve progesteron, miyom büyümesinde önemli rol oynar.

• Miyom hücrelerinde östrojen ve progesteron reseptörleri yüksektir.
• Bu hormonlar, miyom hücrelerinin çoğalmasını teşvik eder.
• Doğurganlık döneminde miyomların daha hızlı büyümesi bu nedenle yaygındır.

Menopozdan sonra hormon seviyeleri düştüğü için miyomlar küçülme eğilimi gösterir.

Op. Dr. Öznur Dündar Akın, hormonların miyom üzerindeki etkisinin kişiden kişiye değişebileceğini ve hormon dengesinin mutlaka değerlendirilmesi gerektiğini belirtmektedir.

Genetik Faktörler

Ailede miyom öyküsü olan kadınlarda miyom görülme olasılığı daha yüksektir.

• Annesinde veya teyzesinde miyom olan kadınların riski iki katına çıkabilir.
• Genetik mutasyonlar miyom hücrelerinin anormal çoğalmasına neden olabilir.

Bu durum miyomun kalıtsal bir yatkınlıkla ilişkili olduğunu gösterir.

Hücre Yenilenmesinde Bozulmalar

Rahim duvarındaki kas hücreleri zaman zaman yenilenir. Ancak bazı durumlarda:

• Hücre çoğalması kontrolsüz hâle gelebilir.
• Çevresel veya hormonal etkiler bu süreci tetikleyebilir.

Bu da miyomların ortaya çıkmasına neden olabilir.

Bağ Dokusu Bozuklukları

Miyomlar yalnızca kas dokusundan değil, bağ dokusundan da oluşabilir.

• Bağ dokusundaki anormal kalınlaşmalar
• Genetik yapısal bozukluklar
• Kas liflerinin anormal birleşimi

bu tümörlerin gelişmesine katkı sağlayabilir.

Miyom Oluşumunu Tetikleyen Faktörler

Miyomlar tamamen rastlantısal değildir; bazı faktörler miyom oluşumunda belirgin rol oynar.

Yaş Faktörü

Miyomlar en sık 25-50 yaş aralığında görülür.
Menopozdan sonra risk azalır.

Neden?

Hormon seviyeleri bu yaş arasındaki dönemde en yüksek olduğu için miyom büyümesi daha yoğundur.

Hormonal Dengesizlik

Östrojen fazlalığı olan kadınlarda daha sık görülür.

Hormon Fazlalığını Tetikleyen Durumlar

• Polikistik over sendromu
• Kadınlık hormonlarının yüksek olduğu dönemler
• Doğum kontrol ilaçları (her kadında farklı etki)

Hormon seviyelerinin sıkı takibi önemlidir.

Genetik Yatkınlık

Aile hikâyesi miyom gelişiminde en güçlü belirleyicilerden biridir.

Obezite

Yağ dokusu östrojen üretimini artırır.
Bu nedenle fazla kilolu kadınlarda miyom daha sık görülür.

Neden Risk Artar?

• Yağ hücreleri östrojen üretir.
• Östrojen fazlalığı miyom büyümesini tetikler.

Gebelik ve Doğurganlık Dönemi

Gebelikte hormon seviyeleri arttığı için bazı kadınlarda miyomlar hızlı büyüyebilir.

Ancak gebelik miyomu azaltan değil, artıran bir süreçtir.

D Vitamini Eksikliği

Son yıllarda yapılan araştırmalar, D vitamini eksikliğinin miyom riskini artırabileceğini göstermektedir.

D Vitamininin Rolü

• Hücre çoğalmasını kontrol eder
• İltihabi süreçleri azaltır
• Miyom büyümesini baskılar

Stres ve Yaşam Tarzı

Yüksek stres hormonu olan kortizol, hormon dengesini bozarak miyom gelişimine zemin hazırlayabilir.

Yoğun kafein tüketimi

• Fast food ağırlıklı beslenme
• Sigara
• Yetersiz uyku

da miyom oluşumuna katkı sağlayabilir.

Erken Adet Görme (Erken Menarş)

12 yaşından önce adet gören kadınlarda miyom daha sık görülür.

Neden?

Daha uzun süre östrojen hormonu etkisinde kalınır.

Miyomların Büyüme Hızı Neden Farklıdır?

Her kadında miyom büyüme hızının farklı olmasının nedeni hormon duyarlılığı ve genetik farklılıklardır.

Miyomların Hızlı Büyümesine Neden Olan Durumlar

• Gebelik
• Hormon tedavileri
• Stresli dönemler
• Dengesiz beslenme

Op. Dr. Öznur Dündar Akın, miyom büyüme hızının mutlaka düzenli jinekolojik muayene ile takip edilmesi gerektiğini vurgulamaktadır.

Miyom Riskini Artıran Faktörler

• Fazla kilo
• Çok sayıda doğum
• Dönemsel hormon tedavileri
• Kronik iltihabi durumlar
• D vitamini eksikliği
• Genetik yatkınlık

Bu faktörlerin bir veya birkaçına sahip kadınlarda miyom görülme ihtimali daha yüksektir.

Miyom Nedenleri Tamamen Engellenebilir mi?

Miyom tamamen engellenebilir bir hastalık değildir.

Risk Azaltma Yolları

• Düzenli jinekolojik muayene
• Sağlıklı beslenme
• İdeal kiloyu koruma
• D vitamini seviyesini kontrol etme
• Stresi azaltma

Miyomların tam olarak neden oluştuğu bilinmese de hormonlar, genetik yatkınlık, yaşam tarzı ve çevresel faktörlerin etkisi büyüktür. Daha genç yaşlarda başlayan adet dönemi, fazla kilo, stres, hormonal dengesizlik ve aile öyküsü miyom gelişiminde önemli rol oynar.

Kadın hastalıkları ve doğum uzmanı Op. Dr. Öznur Dündar Akın, miyomun kişiye özel değerlendirilmesi gerektiğini, miyomların düzenli ultrason takipleriyle kontrol altına alınabileceğini ve gerekli durumlarda ameliyat veya ameliyatsız tedavi yöntemlerinin başarılı sonuçlar verebildiğini belirtmektedir.